5
vaardigheden
die je leert in de Instructeurs-opleiding
Word jij regelmatig gevraagd om jouw advies voor het rijden en trainen van paarden? Vind je het leuk om jouw kennis te delen en mensen te helpen verder te komen in de sport? Dan schuilt er zeker een instructeur in jou! Met de diverse KNHS Instructeursopleidingen word je niet alleen een gedegen en gediplomeerd instructeur, maar ontwikkel je ook vaardigheden die in het dagelijks leven van pas komen. Wij zetten samen met drie ervaringsdeskundigen er vijf voor je op een rij.
Tekst Patricia Lourens Beeld Arnd.nl, Fleur Louwe/P&S
| 1. |
Didactische vaardigheden
Als instructeur is de belangrijkste vaardigheid die je uiteraard nodig hebt: goed kunnen lesgeven. Je kunt nog zoveel kennis en kwaliteit in huis hebben, maar als je dat alles niet op de juiste manier kunt overdragen aan een ruiter, komt diegene alsnog niet verder. Tijdens de Instructeursopleiding wordt daarom veel aandacht besteed aan het ontwikkelen van didactische vaardigheden. Jij leert hoe je anderen iets kunt leren. De 23-jarige Noor Kuilboer uit Heerhugowaard volgt sinds een half jaar de Opleiding Instructeur Basissport ORUN 3 en is vooral actief in de eventingsport. Ze werkt parttime op Stal Beukers in Waarland en geeft wekelijks een aantal uur les. Door de didactische vaardigheden die ze tijdens de opleiding opdoet, krijgt ze meer inzicht in de manier waarop mensen leren. Noor legt uit: “Als instructeur krijg je te maken met diverse soorten ruiters, niet alleen qua niveau maar ook qua persoonlijkheid. In de opleiding is er veel aandacht voor de verschillende manieren waarop mensen informatie verwerken en toepassen. Je kunt dit veelal onderverdelen in drie categorieën: denken, voelen en doen. Deze kennis heeft me veel inzicht gegeven over mezelf. Ik ben bijvoorbeeld echt een doener. Ik leer vooral door dingen in de praktijk toe te passen. Terwijl anderen het juist fijner vinden om er eerst veel over na te denken en meer behoefte hebben aan theorie. Met deze kennis in het achterhoofd kun je nog beter verschillende soorten ruiters begeleiden en jouw les aanpassen op de behoefte van jouw leerlingen. Je moet jezelf steeds blijven afvragen; snapt de ruiter wel wat ik bedoel? Komt mijn boodschap op de juiste manier over? Gebruik ik wel de juiste benaming? Dankzij de didactische vaardigheden die je opdoet tijdens de opleiding kun je ruiters nog beter helpen om hun eigen rijvaardigheid verder te ontwikkelen.”
| 2. |
Persoonlijke ontwikkeling
Dankzij de Instructeursopleiding krijg je de kans om stappen te maken op het gebied van je eigen persoonlijke ontwikkeling. Je leert bijvoorbeeld door op een constructieve manier samen te werken in een groep. Maar ook zelfreflectie is een belangrijke vaardigheid, waar tijdens de opleiding veel aandacht aan wordt besteed. Noor Kuilboer vertelt: “Je leert lesgeven vooral in de praktijk. Tijdens de opleiding geef je daarom regelmatig les aan je medecursisten. Voor de praktijklessen nemen we om de beurt een paard mee zodat we elkaar les kunnen geven en daarvan kunnen leren. Ieder lesmoment wordt altijd uitgebreid met elkaar nabesproken. Samen maken we een analyse van de les en geven elkaar feedback onder begeleiding van de docenten. We bekijken iedere keer, wat ging er goed en wat kan er nog beter? Of hoe had je het anders kunnen aanpakken? Door alle feedback leer je om kritisch te kijken naar jezelf. Alle tips en opmerkingen die je krijgt, neem je weer mee voor de volgende keer om jezelf nog verder te verbeteren. Zo leer je ontzettend veel van elkaar. Er ontstaan ook geregeld discussies in je eigen groep. Door de meningen van anderen krijg je zelf een breder perspectief op de paardensport.”
Noor: ‘In de opleiding is er veel aandacht voor de verschillende manieren waarop mensen informatie verwerken en toepassen’
Noor: ‘Door alle feedback van je medecursisten en docenten leer je om kritisch te kijken naar jezelf’
| 3. |
Ontwikkeling leiderschap
De 40-jarige Rachelle Klees rondde begin 2024 de opleiding Instructeur Basissport Orun 3 succesvol af. Eén van haar hoofddoelen voor het volgen van de opleiding was zelfontwikkeling. De instructeursopleiding was voor haar een goede manier om haar leiderschapskwaliteiten verder te ontwikkelen. Rachelle vertelt: “Zeker in het begin van de opleiding was ik vrij onzeker. Ik was nog niet zo bedreven als instructeur en had weinig ervaring in het spreken voor een groep. Tijdens de opleiding werd ik daarin goed begeleid door de docenten. Je leert hoe je zeker kunt overkomen en daardoor word je in de basis ook steeds zelfverzekerder. Ik kreeg zo steeds meer vertrouwen in mijn eigen kunnen en hierdoor werd het makkelijker om leiding te nemen. Je leert welke aspecten nodig zijn om een goede leider te zijn en die kennis komt ook in het bedrijfsleven goed van pas. Ik merk nu dat ik tijdens mijn werk in bepaalde situaties eerder de leiding neem en anderen structuur en duidelijkheid kan bieden.”
De 34-jarige Nicky Kraakman uit Limmen is al een aantal jaar in het bezit van haar diploma Instructeur Basissport. Hoewel het lesgeven momenteel op een lager pitje staat, plukt ze nog wel steeds de vruchten van de vaardigheden die ze tijdens de Instructeursopleiding heeft opgedaan. Nicky: ”In het begin was ik echt peentjes aan het zweten als ik moest spreken voor een grote groep. Maar door het vaker te doen, leer je dat het eigenlijk wel meevalt. Je krijgt tijdens de opleiding veel tips en feedback van je docenten en medecursisten en dat is goed voor je zelfvertrouwen. De stap om voor een groep te gaan staan wordt steeds kleiner en daardoor gaat het ook steeds makkelijker. Ook in het dagelijks leven vind ik het nu makkelijker om mensen die ik niet ken aan te spreken.”
Rachelle: ‘Je leert welke aspecten nodig zijn om een goede leider te zijn en die kennis komt ook in het bedrijfsleven goed van pas’
| 4. |
Kennis over paardenwelzijn
Een belangrijk aandachtspunt in de paardensport is paardenwelzijn. In de Instructeursopleiding komt het welzijn van paarden uiteraard prominent naar voren. Rachelle Klees legt uit op wat voor manier paardenwelzijn een rol speelt in de opleiding: “Je basiskennis over het paard wordt tijdens de opleiding goed bijgespijkerd. Je leert bijvoorbeeld veel op het gebied van het harnachement, voeding, de natuurlijke behoeften van een paard, zijn gezondheid en het exterieur. Het welzijn van het paard staat altijd voorop en daar ligt als instructeur ook je focus op tijdens de eerste tien minuten van een les. Je leert om aan het begin van iedere les als het ware een checklist na te lopen. Oogt het paard gezond? Is hij constant in zijn bewegingen? Heeft hij het juiste harnachement en is dat goed afgesteld? Zit de neusriem niet te strak? Gaat het ook goed met de ruiter? Pas als alles uit deze basischeck voldoende is bevonden, kun je echt beginnen met de instructie. Verder leer je tijdens de opleiding veel over het exterieur en de bouw van het paard. Die kennis is belangrijk want de bouw heeft veel invloed op de wijze waarop een paard beweegt. Als instructeur houd je daar in de les rekening mee om ervoor te zorgen dat het paard zich verder kan ontwikkelen op een manier die bij hem past en waar de ruiter zich prettig bij voelt.”
Nicky: ‘Tijdens de opleiding word je heel allround opgeleid, van dressuur en springen tot crossen en longeren’
| 5. |
Eigen rijvaardigheid
Naast je persoonlijke ontwikkeling en de theoretische kennis die je opdoet, is er tijdens de opleiding veel aandacht voor het vergoten van je eigen rijvaardigheid. Nicky Kraakman vertelt: “Ik ben van huis uit echt een dressuurruiter en was vroeger ook zeer actief in de wedstrijdsport. Eén van de redenen om de Instructeursopleiding te volgen was om te groeien en mezelf verder te ontwikkelen als ruiter. Tijdens de opleiding word je heel allround opgeleid, van dressuur en springen tot crossen en longeren. Het komt allemaal aan bod. Met name de springlessen vond ik zeer interessant en daar heb ik veel van opgestoken. Mijn springkwaliteiten waren namelijk nog niet zo ver ontwikkeld. Ik vond het daarom heel leerzaam om meer te weten te komen over bijvoorbeeld afstanden in het parcours en hoe je het beste lijntjes kunt rijden. Of hoe je balkjes kunt toepassen in de training. Door andere disciplines te proberen word je als ruiter uitgedaagd om je eigen rijvaardigheid verder uit te breiden. Het is belangrijk om niet alleen als instructeur maar ook als ruiter te blijven groeien. De kennis en vaardigheden die je opdoet als ruiter helpen je om als instructeur met meer zelfvertrouwen aan andere combinaties les te geven.”
Schrijf je nu in voor een KNHS Instructeursopleiding!
Komend najaar gaat het nieuwe opleidingsseizoen weer van start, met een breed opleidingsaanbod. De inschrijving is vanaf nu geopend! Kijk voor meer informatie en om in je te schrijven op de opleiding van jouw keuze in het kader hieronder. En goed om te weten; vanaf 2024 is het niet meer nodig om minimaal een 7 gehaald te hebben voor het examen Aspirant Instructeur 'Geven van Lessen' en 'Trainen van een paard' om te kunnen starten met de opleiding Instructeur Basissport. Iedereen met een diploma Aspirant Instructeur mag starten in de opleiding Instructeur Basissport.
Overzicht instructeursopleidingen
Aspirant Instructeur Manege Zelfstudie (ORUN 2) > in deze opleiding leg je de basis voor een carrière als manege-instructeur. De opleiding tot Aspirant Instructeur is de eerste opleiding op weg naar het zelfstandig instructeursschap. Je volgt tijdens deze zelfstudie opleiding geen wekelijkse lessen, maar bereid je met je praktijkbegeleider voor op de PVB’s (examens).
Sporttraject Aspirant Instructeur Allround(ORUN 2) > in dit sporttraject kunnen ruiters die al op hoger niveau in de sport actief zijn, in een versneld traject een diploma halen. Deze opleiding is voor iedereen die in de wedstrijdsport een stand (met een paard) van Z+1 in de discipline dressuur, of 1.30m +1 in het springen of Z+1 in de eventing hebben behaald.
Instructeur Basissport sporttraject (ORUN 3) > deze opleiding is voor Aspirant Instructeurs die in de wedstrijdsport een stand van Z+1 in de discipline dressuur, of 1.30m +1 in het springen of Z+1 in de eventing hebben behaald.
Instructeur Basissport Allround (ORUN 3) > deze opleiding is voor Aspirant Instructeurs en bestaat uit een voltijd opleiding in een groep met 30 cursusavonden.
Instructeur Basissport Manege (ORUN 3) > deze opleiding is voor Aspirant Instructeurs waarbij de opleiding op het manegebedrijf wordt gedaan onder begeleiding van een instructeur van de betreffende manege.
Instructeur Wedstrijdsport (ORUN 4) > deze opleiding is voor instructeurs die zichzelf verder willen verdiepen in de ontwikkeling van ruiter en paard en wedstrijdsporters willen leren begeleiden. Zelf train je minimaal op het hoogste niveau van de breedtesport. Je kiest hierbij voor een specialisatie in dressuur, springen of eventing.
Instructeur coach/trainer (ORUN 5) > deze opleiding is voor instructeurs die les willen geven t/m Grand Prix niveau. Je leert om ruiters en hun paarden specifiek te kunnen begeleiden in hun ontwikkeling als topsporter. Ook hierbij kies je voor één bepaalde discipline om je verder in te specialiseren.
Workshop 'Omgaan met examenstress'
Eén van de extra activiteiten die aan alle instructeurs in spe wordt aangeboden tijdens de opleiding is een workshop omgaan met examenstress. Veel mensen hebben moeite om te presteren onder druk. Dat gaat vooral om de momenten dat het er écht om gaat. Dat kan zijn het belletje van de jury als teken dat je de AC-lijn op mag, maar ook het knikje van de examinator dat je examen is begonnen. Op dat moment moet het gebeuren. Veel ruiters raken juist dan de focus kwijt en bevriezen waardoor ze niet meer kunnen laten zien wat ze eigenlijk kunnen. Met mentale training is dit gelukkig heel goed op te lossen. Anne Loosveld is sportpsycholoog in de paardensport en leert ruiters om te gaan met wedstrijdspanning, faalangst en perfectionisme. Tijdens de workshop geeft ze alle cursisten van de Instructeursopleiding handige tips zodat je ondanks je examenstress toch goed examen kunt doen.